Sual: Haramları maddeler hâlinde bildirdiğiniz gibi, farzları da bildirebilir misiniz? CEVAP Farzlardan bazıları da şunlardır: 1- Allah ve Resulüne itaat, [Doğru iman edip, haramlardan sakınmak, farzları yapmak], 2- Ehl-i sünnet itikadını, imanı, farzları ve haramları öğrenmek, 3- Allahü teâlânın varlığını ve yarattıklarını tefekkür etmek, 4- Allah’ın azabından emin olmayıp korkmak, rahmetinden de ümit kesmeyip ümitli olmak, 5- Allahü teâlânın rızka kefil olduğuna ve rızkın Allah’tan olduğuna inanmak, 6- Allahü teâlâyı hiç unutmamak [Her işinde Allah’ın rızasını gözetmek], 7- Allahü teâlâya ihsan ettiği nimetleri için şükretmek, 8- Amentüdeki altı esasa inanmak, mânâsını bilmek ve emri altındakilere, çocuklara mânâsıyla birlikte öğretmek. 9- Okunan Kur’an-ı kerimi dinlemek, 10- Aksırınca elhamdülillah diyene yerhamükellah demek 11- Verilen selamı almak, 12- Bid’atleri öğrenmek, bunlardan sakınmak ve bunları Müslümanlara duyurmak, 13- Ehl-i beyti sevmek, 14- Bâtın ilminin artmasını istemek, 15- Emr-i maruf ve nehyi münkerde bulunmak ve bunu yumuşak yapmak, 16- Hubb-i fillah ve buğd-ı fillah üzere olmak, 17- İslam’ın beş şartını öğrenip tatbik etmek, [Namaz, oruç, zenginse zekât ve hac] 18- Ömründe bir kere kelime-i şehadet getirmek, mânâsını bilmek ve inanmak. 19- Peygamberlerin mucize göstermeleri, 20- Resulullah’ın Ehl-i beytine ve hanımlarına saygı göstermek, 21- Resulullah’ın peygamberliğini işitenin, Ona iman etmesi, 22- Ömründe bir kere salevat getirmek, 23- Dinen fakir olanın da mahsulünün uşrunu vermesi, 24- Belâlara sabretmek yani isyan etmemek, 25- Bir yerde salih kimse kalmayıp, fesat ve bid’at artınca, salihlerin bulunduğu yere göçmek, 26- Hayvan keserken Besmele çekmek, 27- Boşadığı kadına mehir parasını ödemek, 28- Boşanan kadının nafakasını babası, babası yoksa zengin akrabasının vermesi, 29- Karısı zengin veya Hristiyan olsa bile, bunun nafakasını vermek, 30- Zengin olan çocukların, fakir ana babaya nafaka vermesi. 31- Nafaka eşyasını temin etmek, 32- Babanın, çocuklarına ilim, edep ve meslek öğretmesi. 33- Ana babaya kâfir de olsalar iyilik ve hizmet etmek, 34- Günah olmayan emirleri için ana babaya itaat etmek, 35- Müslüman Emîr’in, İslamiyet’e uygun emirlerine itaat etmek, 36- Eshab-ı kiramın hepsinin salih ve âdil olduğuna inanıp sevmek, hiçbirine dil uzatmamak. 37- Fuhuş sözlerden sakınmak, 38- Her günahı yaptıktan sonra tevbe etmek, 39- Haram işlemekten korkan bekârların evlenmesi, 40- Helâl kazanmak, helâl yiyip içmek ve giyinmek, 41- Namazı ayakta kılacak ve oruç tutacak kadar gıda almak, 42- Ölmeyecek kadar ve namazı ayakta kılabilecek kadar yiyip içmek, 43- Ölüme veya bir farzı terk etmeye mani olacak tedavi ve kalb hastalıklarının tedavisi, 44- Her asırda yaşayan her milletin, Resulullah'a uyması, 45- Her Müslümanın, müctehidi taklit etmesi yani dört mezhepten birinde bulunması, 46- İyi huylu olmak ve ahlak ilmini öğrenmek, 47- Kâinata, ibret nazarıyla bakmak, 48- Kanaat etmek, 49- Kaza ve kadere razı olmak, 50- Yetecek kadar rızık kazanmak için çalışmak, [yiyecek, giyecek ve mesken için], 51- Kul ve hak borçlarını ödeyip ölüme hazırlanmak ve borçlunun vasiyet yazması, 52- Sanatına, mesleğine ait din ve fen bilgilerini öğrenmek, 53- Müctehidin Eshab-ı kirama uyması, 54- Müftünün müctehid olması, müctehidin kendi ictihadına uyması, 55- Müdara etmek, yani insanlarla iyi geçinmek, 56- Tevekkül etmek, 57- Yedi yaşına gelen çocuklarına, namaz kılmalarını emretmek, 58- Her Müslüman kadının hayz ve nifas bilgilerini öğrenmesi, 59- Sakalı olanın, gusülde sakal diplerindeki deriyi ıslatması, 60- Bedeninde necaset varsa, izale etmek, 61- Abdest ve gusül için şehirde her zaman su aramak. 62- Namaz kılacağı zaman hayzdan ve cünüplükten gusletmek, 63- Abdestte Şâfiî’de çene altındaki deriyi yıkamak, 64- Meshin üç el parmağı eninde ve boyunda olması, 65- Namazda Kâbe cihetine dönmek, 66- Namaz kılacak kadar sûre veya âyet ezberlemek, 67- Namaza başlarken, Allahü ekber demek. 68- Her ibadet yapılırken niyet etmek, 69- Mâlikî'de ve Şâfiî’de namazda her rekâtta Fâtiha okumak ve rükûda, secdelerde sakin durmak. 70- Bir namazı vaktinde kılmayanın bunu kaza etmesi. 71- Son rekâtta, tehıyyat okuyacak kadar oturmak, 72- Bozulan farzları tekrar kılmak. 73- Erkeklerin Cuma namazı kılması, 74- Nasslarda açıkça bildirilen emirlere inanmak ve uymak, 75- Ölüyü yıkamak, kefenlemek, cenaze namazını bir kere kılmak, kabre defnetmek farz-ı kifâyedir, 76- Salih ve mahrem akrabayı ziyaret etmek, 77- Zengin babanın, fakir çocuğunu evlendirmesi, 78- Sözüne sâdık olmak, doğru söylemek, 79- Şâfiî’de, erkek çocukların sünnet olması, 80- Tartı ve ölçüleri hilesiz, doğru kullanmak, yani sanatında, işinde hile yapmamak.
|